Inburgeraars talenschool leren ons museum kennen

  Vandaag mag ik met een groep inburgeraars van een talenschool door het park zwerven om een indruk te krijgen van het leven in Nederland in vroeger tijden. We delen de groep in tweeën, waarbij mijn collega Annet met haar groep in de Gelderse buurt start. Ik start met een ommetje in de tram.

In de tram vertelt de conducteur via zijn microfoon wat geheimen van de locaties waar we langs rijden.

We stappen uit bij de tramremise  waar we de verwoesting van het Arnhemse trambedrijf kort bekijken, maar toch vooral kijken naar wat we in het museum hebben om allereerst rolstoelers en ouderen-slecht-ter-been te kunnen vervoeren door het hele park. Amsterdam, Groningen en Arnhem zijn vertegenwoordigd in de remise. Collega Anton vertelt en toont over het verschil tussen straatspoor en veldspoor.

We wandelen naar de smederij waar Patrick ons meeneemt in het smeden van enkele bijzondere stukken voor het museum.

Via de ambachtshuisjes bereiken we de wasserij waar Wilma prachtig laat zien hoe veel er komt kijken bij het opleveren van schone was in zo'n oude wasserij-blekerij.

We snuffelen even aan de niet bezette scheepswerf en het ook niet bemande Marken, waarna de meesterbakker in de heerlijk warme bakkerij laat zien hoe je een oude takkenoven aansteekt .

Via de ophaalbrug bereiken we de Stolp boerderij die echter is afgesloten, net als de naastgelegen boerderij van Staphorst. 

Inmiddels nadert ook de groep van Annet zodat we een groepsfoto op de ophaalbrug kunnen maken van de volledige twee klassen.

Dan is het lunchtijd. De groep zwerft uit naar bakker, friteskraam en poffertjeskraam.

Nadat ze ons bedankt hebben, gaan Annet en ik even evalueren in onze eigen kantine met een kop koffie.

Grote groep PlusBus bezoekers geniet van een dag in ons museum

 Vandaag is het helaas regenachtig, en in deze groep uit Overijssel van 71 mensen zitten veel rolstoelers en rollators. Dus even stevig aan het werk met plastic bescherming en parapluies.

We zijn met 5 rondleiders, waarbij ik met spoed ben ingevallen omdat een collega het was vergeten.

De groep is al verdeeld in rood, groen, wit en blauw dus ik kan redelijk snel op pad met mijn witte groep. 

We bezoeken eerst Han in de touwslagerij, waar het heerlijk knus en droog is.

Han laat op aanschouwelijke wijze goed zien hoe je van agave-sisal een touw kunt draaien op de fraaie lijnbaan die hier achterin de deel van Staphorst  staat opgesteld.

Han demonstreert de lijnbaan van de touwslagerij

We lopen door naar de stolp boerderij van Zuid Scharwoude waar we redelijk met de hele groep doorheen kunnen komen. Helaas kunnen slechts enkelen de ingebouwde hooiberg goed bekijken vanwege de drempel.

Door de motregen vervolgen we onze weg naar het koopmanshuis, de bakkerij en de wasserij/blekerij uit Overveen.

In de wasserij kunnen we gelukkig allemaal gemakkelijk een plaatsvinden. Er is niemand en de machines staan uit dus ik kan een goed verstaanbaar verhaal vertellen over de werkwijze van deze wasmachine van Gehrels.

Via de ambachtsbuurt gluren we binnen bij de gesloten weverij, en lopen langs de gesloten smederij.

Snel lopen we de tramremise binnen waar het weer even lekker droog is.

Omdat het uur al weer om is, lopen we vlot terug naar de kasteelboerderij via de poldermolen en de paltrokmolen. Daar zijn ook al andere groepen binnen in afwachting van een heerlijke lunch.

Ondanks de regen heeft mijn groep er beslist van genoten vandaag. 

Met Margreet evalueer ik nog even tijdens een late lunch in de kantine.

Plusbus rondleiding ouderen van een stichting uit Utrecht

 Vandaag mogen we met drie rondleiders een groep ouderen rondleiden die via de Plusbus naar ons museum komen. Allen van de Stichting Oog voor Utrecht.

Mijn groene groep is de grootste met een rolstoel en enkele rollators.

Ik trap kort af bij de Westerstraat en wandel dan via Kadoelen naar Staphorst, waar geen bemensing is maar waar toch veel te zien is: schilderingen Goldstein met geschiedenis, korte bedsteden, spreekwoorden en iets over de huidige Staphorsters.

Op de deel bekijken we de potstal in aanloop naar de gruppenstal in de Stolp boerderij, waar de rijke zomerinrichting en de ingebouwde hooiberg veel vragen oproepen.

Bij het molenpunt voor de ophaalbrug van Ouderkerk beseffen we dat Nederland weer half onder water staat als we 3 maanden geen elektriciteit zouden hebben. Poldermolen en paltrok stonden aan de basis van de rijke 17de eeuw.

Via de koopmanswoning van de familie Honig bereiken we de bakkerij waar de bakker ons de finesses bijbrengt van de takkenoven en van de dagelijkse hete klus alhier.

In de wasserij blekerij uit Overveen kan ik een lang verhaal kwijt over het wasproces in deze door een paard aangedreven wasmachine. Ook de vluchteling Gehrels komt aan bod die in Haarlem zijn rijke koopmansdochter vond waardoor de aankoop mogelijk werd.

De magen beginnen te rammelen dus we spoeden ons naar het Canon restaurant waar de lunch klaar staat. De andere groepen zijn inmiddels ook gearriveerd. We nemen afscheid van een belangstellende groep mensen die wel met enige spoed aan hun lunchtafel is gaan zitten.

Familie van bewoner Standerd Molen bezoekt museum

 Vandaag een rondleiding met de neven en nichten van de laatste bewoners van de Standerd molen uit Huizen. Neef Bert heeft een fraaie map bij zich met veel foto's en documentatie over de laatste bewoners en de vele nakomelingen. 

Onze museum-molenaar Ben heeft al direct de zeilen in de wieken gezet en als we aankomen draait de molen fraai op de wind. 

Omdat Ben bereid is de bezoekers in groepjes van 4 via de steile staarttrap de molen in te leiden voor een bezichtiging, wordt de molen eerst stilgelegd om ongelukken te voorkomen.

Na deze geweldige ervaring, die vrijwel geen museumbezoeker mag meemaken, praten we beneden verder en leren enkele familieleden hoe ze de molen kunnen stilzetten en laten draaien.

Aan de voorzijde maken we enkele groepsfoto's met en zonder echte familieleden (aangetrouwd telt niet altijd mee).

Via het hoofdpad wandelen we vervolgens naar de papiermolen waar molenaar Ada ons ontvangt (ze kent enkele familieleden uit Zwolle) en dan een fraaie uitleg geeft over de werking van de molen en hoe je komt van repen stof (geen wol) tot papierpulp en uiteindelijk tot papier.

We lopen terug langs de standerd molen naar de Kasteelboerderij waar op de Hilt een heerlijke lunch wacht.

Op eigen gelegenheid bezoekt de familie daarna nog een deel van ons museum.

Staverse jol te water tijdens afscheid van Henk van Halteren

 Vandaag is het feest in het museum. Alle medewerkers en ook de bezoekers zijn uitgenodigd de te water lating mee te maken van de Staverse Jol waaraan bijna 3 jaar is gewerkt in de reparatiewerf van Marken.

Als het uur van de waarheid nadert staan alle plekken rondom de waterplas stampvol met publiek, dus ook op en onder de paltrokmolen die vandaag op volle snelheid draait door de harde wind. Een ongelooflijk mooi beeld dat ook nog eens helemaal wordt gefilmd en uitgezonden door TV Gelderland.

Henk van Staveren gaat nu met pensioen en veel collega's en vrienden uit Spakenburg zijn overgekomen voor dit mooie moment.  Hans Piena houdt een prachtige speech vol oude waarheden.

De Jol wordt gedoopt met het speciaal gebrouwen jol-bier en meesterbakker Martin verschijnt met een plaat vol speciale jol-broodjes.

Connie werkt vandaag op Marken in streekdracht en zij mag op de Jol staan tijdens de te water lating. 

Een overgetelijke dag is het en één groot feest voor collega's, vrienden en publiek.

Arabische inburgeraars genieten van een dag Openluchtmuseum

 Vandaag, 7 augustus 2024, mag ik samen met Rio Willem (rondleider in opleiding) een groep Arabische vrouwen rondleiden die verblijven in een COA in Oost-Nederland.

Gelukkig loopt tolk Thara met ons mee die Engels verstaat en dat kan vertalen in het Arabisch, dat haar moedertaal lijkt. Contact met de groep verloopt dus altijd via tolk Thara.

We starten bij Anton in Staphorst die ons vertelt over dit dorp waar nog regelmatig streekdracht wordt gedragen.  Anton laat drie stipwerk doeken zien: voor zware rouw, voor lichte rouw en voor de periode na de rouw als er weer kleur gebruikt mag worden.

In een prachtig boek toont deze oud-bewoner van Staphorst ons de verschillende streekdrachten van het dorp.

Via de deel met potstal lopen we naar de gruppenstal in de stolp boerderij. Ook de ingebouwde hooiberg met ook de stenen uitbouwen voor de bedsteden in de kamers. 

Als we buiten komen regent het behoorlijk en in snelle pas lopen we naar de bakkerij waar het warm en droog is, met heerlijke geuren. De takkenoven kennen ze allemaal ook van thuis.

In de wasserij geeft Wilma me de regie over een eigen verhaal. Heerlijk altijd om hier te vertellen, al is het dan in het Engels, dat door Thara vlot wordt doorvertaald in het Arabisch.

In de smederij zijn we net op tijd voor het mooie aanschouwelijk verhaal van Peter B over de blacksmith en over de 1200 gesmede nagels die in de boot van de scheepswerf zijn gebruikt.

De tramremise is altijd een hit, ook voor deze Arabische dames. Met veel plezier stappen ze in de Amsterdamse bloedneus-tram die ons naar het entreeplein vervoert.

We wandelen naar de Amsterdamse Westerstraat waar we in café Tante Stien kennismaken met de bruine Jordaankroeg waar heerlijk gezongen kan worden.

Ook het Turkenpension is de moeite en interesse waard. Groot voordeel is daar dat alle verklarende teksten op de muren ook in het Arabisch zijn neergeschreven. Dit leidt tot enthousiaste leesactiviteiten bij de Arabische dames.

We eindigen bij het Canon café waar alle vrouwen een lunchpakket uitgereikt krijgen.

Een bijzondere ervaring voor mij en voor Willem  dat we een groep rondleiden waarmee geen eigen taalcontact mogelijk is. Gelukkig verloopt het contact via tolk Thara uitstekend, zij doet het erg goed en enthousiast.

Ouderen met rollators genieten van mooie museumdag

 Vandaag mag ik met twee collega-rondleiders plus een aankomend rondleider, op pad met een groep PlusBus ouderen uit Almere. Zoals gebruikelijk zijn de groepen van tevoren ingedeeld met een rode, groene of witte sticker.

Met mijn witte groep start ik bij de paltrokmolen die volop draait in de wind, waarbij ook de zaagramen boomstammen aan het verwerken zijn tot planken.  Helaas kunnen we met deze groep niet de trapjes naar boven beklimmen.

Bij de poldermolen maak ik duidelijk dat deze molens van levensbelang waren en wellicht nog steeds zijn.

Als in Nederland de elektriciteit 3 maanden uitvalt, dan staat de helft van ons land weer onder water.

Via de tolbrug van Ouderkerk bereiken we de koopmanswoning en ook de reparatiewerf van Marken en het Marker huisje.  Een van de drie aanwezige scheepstimmerlieden vertelt een verhaal over de werf.

Froukje komt speciaal voor ons naar beneden bij het huisje van Marken om de dames de kleding te laten zien en voelen. Ze is in feestkleding en ze vertelt ons waarom.

We lopen verder naar de wasserij-blekerij uit Overveen, waar ik het hele wasproces toelicht en met een paar anekdotes de lach er een beetje in houd.

Op verzoek lopen we via de loods Goes naar de papierschep molen, waar enkele dames vroeger al eens met een schoolreisje waren (75 jaar geleden !!).  Yvonne brengt mooi in beeld hoe je hier van oude katoenen lappen tot geschept papier komt.

We sluiten af in de stolp boerderij, waar de magen al flink knorren vanwege de lunch die gaat volgen.

Men heeft genoten en na vele bedankjes laat ik de groep weer los bij de lunchtafels in de Kasteelboerderij.

Gepensioneerden van grote verzekeraar genieten van dag uit in ons museum

 Vandaag wordt weer veel regen voorspeld. Dat lijkt lastig nu we met 4 rondleiders een highlight rondleiding gaan lopen.  Bij de lunch blijkt er geen drup gevallen te zijn.

Met mijn groep start ik bij de paltrokmolen die voorzichtig ronddraait op een beetje wind. Voor de zaagramen blijkt dat gelukkig geen bezwaar. Er wordt flink gezaagd.

Via de poldermolen bereiken we de ophaalbrug van Ouderkerk, alsook het mooie molenpunt waar de standerdmolen en de stellingmolen goed te zien zijn.

Het koopmanshuis vertelt ons het rijke verhaal van de familie Honig. Ook de mooie siertuin met luchtkamer aan de Zaan is in trek.

Van verte ruiken we al de heerlijke geuren van onze bakkerij. Binnen vertel ik even wat over de vlasoven.

Bij de scheepswerf gaan de mannen naar de Staverse Jol en de vrouwen naar onze collega in streekdracht op Marken.

We lopen naar de wasserij/blekerij van Overveen waar ik prima mijn gehele verhaal kwijt kan over deze door een rosmolen aangedreven wasmachine. 

In de smederij is vrijwel de gehele groep geïnteresseerd in het smeden van een echte spijker/nagel.

Met de tram bereiken we het entreeplein waar we de Westerstraat in Amsterdam bezoek. Tot mijn verbazing zingt de gehele groep mee met Tante Leen als ze Oh Johny zingt.

Na een kort bezoek aan het Turkenpension en het postkantoortje, wacht Anton ons op in de boerderij van Staphorst.

In de Kasteelboerderij  wacht de lunch en nemen we afscheid met veel dank dank dank.

Groep ouderen uit Twente maakt museumuitstap dankzij de PlusBus

 Vandaag mag ik een groep ouderen met rollators en rolstoelen rondleiden tijdens een PlusBus uitstapje.

We verdelen de groep over drie rondleiders (ook Zeffie en GerardB doen mee) en slaan vervolgens alledrie een tevoren afgesproken richting in.

Ik start bij de paltrokmolen  met de geschiedenis van deze houtzaagmolen in de 17e eeuw wanneer veel hout nodig is voor de VOC-schepen en voor woonhuizen zoals bij ons in de Zaanstreek.

Via het mooie uitzicht op de reparatiewerf van Marken bereiken we de poldermolen die gesloten is wegens restauratie. Toch blijft het een indringend verhaal dat Nederland weer half onder water staat als in ons land 3 maanden lang de elektriciteit uitvalt.  De poldermolens kunnen ons niet meer redden.

Via de tolbrug van Ouderkerk bereiken we het koopmanshuis van Honig, waar we niet in kunnen vanwege de rolstoelen maar ook wegens schildersonderhoud binnen.

Wel kunnen we met een deel van de groep de bakkerij in waar het heerlijk ruikt maar waar de takkenoven gedoofd blijft wegens de warmte en de grote drukte.

We lopen door naar de wasserij-blekerij van Overveen waar alles gelukkig draait zonder dat er personeel aanwezig is.  Graag vertel ik hier echter zelf het verhaal van de werking van deze door een rosmolen aangedreven wastobbes, en van het wasbedrijf van de heer Gehrels. En uiteraard zijn mijn mensen rijk en willen ook graag dat alles wordt gedroogd, gestreken en in de kast gevouwen. Helaas ontbreken de mooie stokken waarmee de maten van de kast gemeten kunnen worden.

Via de ambachtsbuurt bereiken we de wevershuisjes (gesloten wegens pauze) en de smederij (gesloten wegens pauze) en vervolgens de remise waar ik waar kwijt kan over ons trambedrijf  en over de verwoesting en wederopbouw na de Slag om Arnhem.

Een van de mensen uit mijn groep heeft heel lang bij Heemaf in Hengelo gewerkt; hij heeft daar vele NS locomotor rangeerlocomotieven gebouwd. Hij kent nog ieder schroefje en ieder code-plaatje.

Als laatste bezoeken we de stolpboerderij van de familie Twuyver. Dan is het hoog tijd voor de lunch in de Kasteelboerderij waar ik iets over tijd mijn groep aflever.  Na vele bedankjes vertrek ik naar onze koffie kantine.

Duitse belastingadviseurs houden bedrijfsuitje in ons museum

 Vandaag mag ik na lange tijd weer eens een groep rondleiden in de Duitse taal. De meesten spreken ook goed Engels en de contactpersoon die met mij meeloopt spreekt behoorlijk Nederlands.

Collega Bart en ik verdelen de groep in tweeën waarna ik van start ga in de Gelderse buurt. 

Na de kennismaking met vlasverwerking in Harreveld, lopen we naar de overkant om te ervaren hoe de lijnzaad bolletjes van de vlasplant worden verpulverd onder de molenstenen in de rosoliemolen.

Met de vingers in de oren kunnen we meemaken hoe de olie uit de verwarmde vlaspulp wordt geslagen.

In Vierhouten maken we kennis met de fraaie mutsen bij Cathrien. Op de deel leren we dat ondanks de arme Veluwse zandgrond toch nog tabak verbouwd kon worden.

Via het schuurskelet van Vragender en de schapenboet wandelen we naar de Molukse barak waar ik heel kort iets van de Molukse geschiedenis vertel. Ik schat in dat dit niet echt interessant is voor Duitsers, dus we lopen door naar de woonboerderij van Cees van Leeuwen. 

Via de houten bruggen bereiken we de paltrokmolen die in werking is en waar enkele deelnemers de steile trapjes beklimmen naar de werkende zaagramen.

Langs de gesloten poldermolen bereiken we het molenpunt en de ophaalbrug van Ouderkerk.

In de koopmanswoning is helaas de grote eetkamer in onderhoud. De tuin biedt wel enige compensatie.

Grote teleurstelling is de scheepswerf, die is afgesloten met een touw omdat de bemanning aan het lunchen is. Helaas is ook de dame op Marken met pauze. 

Via de smederij, die enthousiast bemand wordt door Patrick, bereiken we de tram remise met de heftige historie van de Slag om Arnhem, waarbij het Arnhemse trambedrijf geheel verloren ging.

Achter de wasserij langs bereiken we de afgesproken picknick plaats waar de groepen om 13.30u samenkomen om te lunchen.  Helaas is de groep van Bart nog nergens te zien.

Toch besluit ik hier de rondleiding die wat mij betreft een wat dynamischer slot had mogen hebben.

Stichting voor Kinderen houdt personeelsuitje in ons museum

 Na een ziekbed met ziekenhuisopname mag ik vandaag eindelijk weer een rondleiding verzorgen.  En dat gaat erg goed, zo vinden de deelnemers aan het einde van de belevingstocht. Tot mijn verbazing is de rondleiding in het Engels waar dat niet vermeld was in het draaiboek. Gelukkig geen probleem.

In de entreehal wordt de grote groep in drie stukken gedeeld waarvan de groep met de rode linten met mijn rondleiding meegaat. De andere groepen gaan handboogschieten en beugelen.

De uitdaging van vandaag zit hem in de zware regenbuien die op gezette tijden voorbijkomen.

Na een korte intro bij Harreveld, lopen we Staphorst binnen dat helaas niet bemenst is (wel volgens de briefing). Na verwondering over de bedsteden en over de trieste geschiedenis van wandtekenaar Goldstein, worden we naar de Deel gedrukt door de groep van Mariet. 

Na een stukje potstal geschiedenis, snellen we door de regen naar de gruppenstal in de Stolp. Hier is de verbazing over de ingebouwde hooiberg weer groot, zeker over de ingebouwde stenen bedsteden.

Hert molenpunt ligt gelukkig even in de zon waar we na een toelichting op de verschillen de molentypes een groepsfoto maken op de ophaalbrug van Ouderkerk.

Als het weer regent snellen we door naar Marken waar Connie ons gastvrij binnen ontvangt in haar fraaie streekdracht.

In de wasserij kan ik mijn eigen verhaal afsteken. Alles draait en hoewel er 2 man gepland staan is er niemand aanwezig. 

Via de smederij bereiken we de remise met het verhaal over de verwoesting van het Arnhemse trambedrijf in de Slag om Arnhem.

Met de tram rijden we naar het entreeplein waar we in vlotte pas doorlopen naar het Jordaans café van Tante Stien. Enkelen kunnen prima meezingen met Tante Leen en Willy Alberti.

Het Turkenpension is de grote verrassing: een van de mensen in mijn groep blijkt Turks te zijn en zij kan eindelijk vertalen wat die mannen daar tegen elkaar zeggen als ze bij elkaar zitten in het pension. Ik zal het hier niet vertellen maar ik begrijp van haar dat het lijkt op willekeurig aan elkaar geplakte fragmenten zonder samenhang.

In  het postkantoor nemen we afscheid en bedanken ze me voor de geweldige rondleiding. Altijd heerlijk om te horen dat ze echt blij zijn geworden van de rondleiding.

Museum in winterslaap voor onze bezoekers tot 9 februari.

 Na een (ondanks de vele regen) succesvolle winteropenstelling met kermis en rolschaatsbaan, is het nu tijd om alles af te breken en het museumpark klaar te maken voor een nieuw seizoen.

Kortom er wordt hard gewerkt de komende weken maar het museum is volledig gesloten voor onze bezoekers tot 9 februari.

We hebben het winterseizoen ook officieel afgesloten op maandag 15 januari in de Loods Goes met alle medewerkers, aan elkaar gepraat door onze trambaas Diederik Menting.

Terwijl ik op weg ben naar de Loods Goes in het verder geheel verlaten museumpark, kan ik bijgaande winterfoto maken van een museum in winterslaap.

rondleiden in de winter

Laatste winterrondleiding met inkopers van grote bank

 Vandaag mag ik samen met Marcel, Maria en Annet  een grote groep inkopers rondleiden van een internationaal opererende Nederlandse bank.

We verdelen de groep in vieren waarbij Marcel en ik beide een Engelstalige rondleiding bieden.

Het is koud en guur maar wel met wat zon. Vanaf de basislocatie in de Kasteelboerderij start ik bij de paltrokmolen, waar de geschiedenis van de VOC en de 17de eeuw altijd dichtbij zijn.

Via het uitzichtpunt op het huisje van Marken en de scheepsreparatiewerf, komen we bij de poldermolen waarvan de hele top in restauratie is.

Via de ophaalbrug van Ouderkerk (tol betalen !!) komen we bij het koopmanshuis van Honig. De familie is rijk geworden van handel in oliehoudende zaden, en is nog steeds actief in Nijmegen en in de Zaanstreek.

Het is gemeen koud in de Zaanse buurt dus snel het Chinees restaurantje in waar erg veel herkenning is.

Vanwege de straffe koude wind lopen we snel door naar de smid die ons bij een heerlijke temperatuur laat zien hoe je een grote dikke spijker kunt smeden.

Bij de tramremise kunnen we op de tram stappen waar ik mijn Engelstalige verhaal mag voortzetten via de microfoon.

We stappen uit bij het kerkje waarbinnen we collega Marcel aantreffen met zijn groep. Hij legt juist uit wat de verschillen zijn tussen katholiek en gereformeerd/protestant, en de belangrijke eerste vertaling van de bijbel in de Statenbijbel.

Via de tuinen lopen we terug via het grote hoofdpad naar de Stolp boerderij waar nog even ontzag is voor de enorme ingebouwde hooiberg en de grootse constructie met hoge gebinten.  Onderweg maken we een fraaie groepsfoto voor tuin van de Koopmanswoning en de bevroren wateren eromheen.

Collega HansR wil graag zijn winterverhaal vertellen maar onze tijd is op, en in de Kasteelboerderij wacht de borrel voor deze groep: daar kan verder niets tegenop uiteraard.

Van alle deelnemers krijg ik een hand als bedankje. De meesten willen spoedig terugkeren in het museum.