Gezondheidscentrum houdt bedrijfsuitje

 Vandaag word ik al vroeg opgeschrikt door een berichtje van Astrid dat ze ziek is en of ik diezelfde ochtend al een rondleiding van haar kan overnemen. En dat kan natuurlijk in zo'n geval.

Samen met Cora melden ik me bij een groep van 20 personen in het Canon Café. Ze hebben die zelf al in twee groepjes van 10 verdeeld zodat we na de koffie met appelgebak direct kunnen vertrekken.

We starten in mijn geval bij de Westerstraat panden waar we al voor staan en we bouwen een vroeg feestje in het café van Tante Stien met Johny Jordaan.

In Harreveld (blauw loshoes) zien we hoe er daar geleefd werd en hoe vlas verwerkt wordt tot vlasvezels voor het spinnen en weven van doeken, en tot lijnzaad als grondstof voor de rosoliemolen.

Buiten wacht Harm bij de raddraaierij waar hij uitleg geeft over karrewielen en hoepelbranden.

In de rosoliemolen wacht Engele ons op met een prima verhaal over de productie van lijnolie uit lijnzaad.

Met de tram rijden we een grote ronde tot aan de remise (terwijl de conducteur uitleg geeft over wat er buiten te zien is) en terplekke bekijken we in de remise onze voorraad trams en de geschiedenis van de Arnhemse tram.

Via de smederij (pauze helaas) en de weverij (pauze helaas) komen we bij de wasserij/blekerij waar ik zelf mijn verhaal kan doen over het leven in deze schitterende locatie van de heer Gehrels.

Via het Zaanse Plein en de Koopmanswoning lopen we over de tolbrug van Ouderkerk naar het molenpunt van waaruit we een goed zicht hebben op de poldermolen en de paltrok. 

De tijd dringt dus met stevige pas lopen we naar het canon café waar de lunch wacht. Ook Cora is net terug dus na veel bedankjes kan men gezamenlijk aan tafel.

Huis voor licht dementerenden maakt een prima uitstap naar ons museum.

 Vandaag is een grote groep licht dementerenden te gast in ons museum. 

Op het entreeplein blijkt dat de groep al in vier kleurgroepen is ingedeeld. Ik mag de blauwe groep meenemen (vanwege mijn volume en articulatie, volgens een van de wat dove mannen).

De andere drie groepen worden rondgeleid door Lies (met vlecht), Annet en GerardB.

Mijn groep start na een kort entree op het plein, in de boerderij van Staphorst waar Anne ons laat zien wat stipwerk is en wanneer je kleren in de rouw draagt (en hoe die er uit zien).

In de Stolp is de verwondering weer groot bij de sierstallen en vooral de inwendige hooiberg.

Via de tol-ophaalbrug en het Zaanse koopmanshuis bereiken we onze vertelkunstenaar Martin de Meesterbakker die voor onze groep de brand steekt in takken-oven. Vervolgens legt hij uit waarom we daar bakken en welke producten daaruit ontstaan voor onze bakkerij. Na enkele aankopen gaan we naar de wasserij waar ik zelf het verhaal moet vertellen vandaag; de molen draait niet en de stampers stampen niet helaas. Toch is de groep geboeid door mijn uitleg over de werkprocessen van de heer Gehrels. 

Dan moet er een pauze komen; dus op naar het terras van de poffertjeskraam waar de dranken en de poffertjes prima smaken. 

Vanwege de tijd moeten we de ambachtsbuurt laten liggen en we snellen naar het entreeplein om nog even te kunnen meebrullen met Willy Alberti en Johny Jordaan in het Amsterdams café.

Alle groepen samen gaan nu drie ronden rijden in de tram. De rondleiders nemen afscheid.

Van harte word ik uitgenodigd om een keer naar Doorwerth te komen op de koffie.

Een prachtige rondleiding voor alle vier de rondleiders in de volle zon van de herfst.

Molenaarsgilde op excursie

 Vandaag bezoekt ons een flinke club molenaars van een korenmolenaars gilde.

We zijn met 4 rondleiders en we maken een rondloopafspraak langs de molens om elkaar niet in de weg te lopen met verschillende groepen.

Met mijn molenaars loop ik, na een korte intro over het Openluchtmuseum, naar de poldermolen (vijzelmolen) en vervolgens naar de paltrokmolen (houtzaagmolen); deze beide molens zijn helaas afgesloten en niet bezet met een molenaar zodat ik daar mijn eigen verhaal kan doen dat uiteraard hier en daar prima wordt aangevuld of ook verbeterd door de ervaren molenaars in mijn groep.

Vervolgens bezoeken we de rosoliemolen uit Ziewent waar oliemolenaar John W een prima en vooral ook humorvol en aanschouwelijk verhaal vertelt. De molenaars zijn er stil van en een van hen vertrouwt me buiten toe dat John hem doet denken aan  TV-humorist Tommy Cooper. Een rijk compliment.

Bij de standerdmolen uit Huizen worden we opgewacht door museum-molenaar Jaap die de bezoekende molenaars meeneemt naar boven via de steile trappen tot in de "versnellingsbak" van de molen. Bezoekers worden hier maar zelden toegelaten en de gilde-collega's zijn er dan ook erg verguld mee.

In de papiermolen is het weerzien met onze molenaar Ada een uitbundige reünie met veel bijna omhelzingen. Ada weet precies waar in Nederland en op welke molen de collega's werken.

Ada vertelt op boeiende wijze de werking en historie van de papiermolen en uiteraard wordt terplekke voor een ieder een stuk papier geschept vers van de molen.

Vol van deze mooie tour wandelen we terug naar het entreegebouw waar de lunch wacht en waar ook de andere drie groepen inmiddels zijn teruggekeerd.

Een ook voor mij leerzame en erg interessante rondleiding waarin zo veel molenkennis is samen gekomen.

Vergissen is menselijk zullen we maar zeggen

 Vandaag ben ik al vroeg in het museum om me voor te bereiden op een rondleiding met een groep inburgeraars van een grote schoolgroep.

Er zijn ook diverse andere groepen van deze schoolgroep die de speurtocht "Onopgeloste zaken" gaan spelen. En daar gaat het mis. Exact op de afgesproken tijd staan Zeffie en ik met een groep die netjes door de schoolbegeleider in tweeën wordt gesplitst. Ja zij doen de inburgeraars opleiding.

Als we al een kwartier op weg zijn komt het telefoontje van onze Anneke dat er een groep op ons staat te wachten. Huh ???  De groep waarmee we lopen had de speurtocht moeten doen maar de begeleider wist dat niet. Bij de Stolp boerderij wordt mijn groep alsnog ingeruild voor een groep inburgeraars uit Eritrea.

Begeleidster Nancy vat het rustig op en we gaan gewoon weer van start. De mannen houden van techniek dus allereerst naar de poldermolen en de paltrok molen; helaas staan ze allebeide stil vandaag : geen wind en dus geen molenaar.

Op de scheepswerf hebben we meer geluk met de gedreven uitleg van Henk over de bedoeling van de museumwerf en specifieker over de beide bootjes die gebouwd worden. Helemaal vol zijn  enkele Eritreeërs over het perfecte en goed scherp geslepen gereedschap.

We bereiken de wasserij waar deze technische jongens weer smullen van het aandrijfsysteem van deze wasfabriek van de heer Gehrels.

In de papiermolen is het druk en we moeten zelf een beetje achter de waarheid komen zonder de vertellende molenaar te storen in zijn verhaal aan andere bezoekers.

Via de drukkerij bereiken we de Dodendraad (toch weer indrukwekkend; huh ?? waarom wilde Duitsland niet dat Belgen naar Nederland gingen); een verhaal over Wereld oorlogen gaat hier toch te ver.

Met de tram rijden we van het Kindererf naar het entreeplein (oei, mondkapjes...) waar de rondleiding eindigt met een warm applaus waar ik best blij mee ben, gezien de situatie die ontstond.

De groep gaat op zoek naar de friet bakkerij en ik zoek mijn weg naar de kantine die eindelijk weer open is.

Evacuatierondleiding 1 september 2021

 Na de slag om Arnhem in september 1944 zijn ongeveer 600 Arnhemmers na de verplichte evacuatie uit de stad, tijdelijk gehuisvest in het Nederlands Openluchtmuseum.

Deze slag is inmiddels meer dan 75 jaar geleden en juist in de eerste septembermaand  na corona besteden we extra aandacht aan de evacuees in ons museum.

De vrije rondleidingen in het weekend en op de woensdagen zijn zgn. evacuatie rondleidingen.

Op woensdag 1 september mag ik de aftrap doen met de eerste vrije rondleiding van dit type. RIO Annemiek loopt vandaag met me mee; hopelijk kan ze ook binnenkort beginnen.

Even wennen voor de bezoekers dat de vrije rondleiding dit specifieke onderwerp heeft maar ook al direct melden zich enkele bezoekers die speciaal hiervoor gekomen zijn.

Na een korte inleiding over de rondleiding die gaat volgen en over het ontstaan van het museum, ga ik met de groep van 8 bezoekers (meer is helaas nog niet toegestaan dus niet alle belangstellenden kunnen mee) naar de rand van de vijver bij de ophaalbrug, waar de dames in de oorlog de was deden en waar de mannen zich wasten, zo is te zien op de foto's die ik bij me heb in het boekje "Gesloten wegens bewoning". 

Hierna op naar het huisje van Marken dat in de oorlog dienst deed als winkeltje voor eerste levensbehoeften (vaak wat aardappelen en groente).

In de Zaanse buurt vertel ik het verhaal over de apotheek die boven het huidige Chinees restaurant aldaar gevestigd was en waarvan de sporen nog steeds te vinden zijn in en op de balken van het dak.

Na een sfeer-uitstap in de wasserij van Overveen (niet alles hoeft evacuatie-gerelateerd te zijn), loop ik door naar de Delftse Molen waar we de evacuatie expositie bekijken op de begane grond. Een indrukwekkend verhaal met indrukwekkende foto's. De nazi's hebben na de evacuatie de hele stad huis voor huis leeg geroofd.

We eindigen bij het monument voor de vermoorde verzetsstrijder Zwiers.

Een emotionele start voor mij van deze specifieke rondleidingen.

Vrije rondleidingen op 9 en 11 augustus 2021

Het gaat weer steeds beter met de bezoekersaantallen deze zomer, en dus groeit ook weer de belangstelling voor de vrije rondleidingen. Op maandag 9 en woensdag 11 augustus loop ik beide keren met een groep van 12 bezoekers, terwijl een groepsgrootte 8 mensen mag bedragen. In beide gevallen gaat het om grote families/gezinnen die ten opzichte van elkaar geen afstand hoeven te houden. Daarbij dan nog enkele kinderen en een enkele losse bezoeker, en je zit zo aan de 12. Op deze manier mag het dan toch nog. In beide gevallen leidt de rondleiding tot een energieke beleving met veel vragen en ook veel humor en lachen. We genieten beide keren van de overtuigende presentatie van meesterbakker Martin terwijl hij gewoon brooddeeg staat te rollen met museumbier, en de takken over heet stookt met wilgentakken. Hier merk je dat we niet alleen kunnen zien, horen en voelen, maar vooral ook ruiken. De bakkerij is een van mijn favoriete locaties geworden, nipt gevolgd door de wasserij waar nog steeds een redelijk grote groep naar binnen kan. Beide keren eindig ik bij de rondleidershalte tegenover ons Deventer urinoir (met applaus waar ik een heerlijke opdoffer van krijg) en leg ik uit hoe de bezoekers de rest van het park kunnen bezoeken.

Vrije rondleiding in een druk museum

 Vandaag een vrije rondleiding waar direct een Rotterdamse familie van 9 mensen plus kinderen op af komt. Eigenlijk één teveel in de coronatijd maar vooruit dan maar als goed afstand wordt gehouden. Uiteindelijk haakt nog een vrouw uit Nijmegen aan die helemaal weg is van de Anansi verhalen.

Na een korte inleiding over ons museum loop ik Staphorst binnen dat niet bezet is vandaag waardoor het moet kunnen met 10 mensen. Veel vragen, dat is een goed teken; en na de trieste geschiedenis van designer Goldstein lopen we door naar de potstal en de karnton.

In de Stolp is gelukkig genoeg ruimte om de welvaart van deze Twuyver familie toe te lichten. De luxe kaaspers en de ingebouwde hooiberg met stenen bedsteden wekken steeds weer verwondering.

Vanaf het molenpunt, waar de werkende zaagramen van de paltrokmolen zichtbaar zijn terwijl de wieken stil staan wegens geen zuchtje wind, lopen we via de brug van Ouderkerk naar de koopmanswoning van Honig. Ook hier weer de luxe die aan onze Gouden Eeuw doet denken.

In de wasserij legt Kartrien ons prima de werking van de wasserij uit en hoe rijke mensen en instellingen hun was lieten behandelen. Gehrels deed er soms 9 uren over van Haarlem naar Amsterdam.

Via de smederij beëindigen we deze vrije rondleiding: de familie gaat naar de remise en de Nijmeegse naar de theekoepel vol Anansi verhalen.

Het is goed te merken dat het vakantie is en dat zeker rond de 5000 mensen het museum bezoeken.

Vrije rondleiding met ook twee collega's

 Vandaag mag ik een vrije rondleiding verzorgen waar o.a. Ronald van BiDoc en RIO Henk meelopen. Met twee enthousiaste bezoekers uit Friesland daarbij, zit ik op het momenteel geldende maximum van 4 personen (wegens corona). 

Na een korte kennismaking straten we in de rosoliemolen waar molenaar Jelle een goed verhaal neerzet over het vermorzelen van de lijnzaad-zaadjes onder de tweedehands molenstenen (aangedreven door ons virtuele paard). Ondanks wachtende bezoekers (max 6 in deze locatie) kan Jelle gelukkig ook de heipalen laten zien en horen waarmee de olie uit de verbrijzelde lijnzaadjes wordt geperst.

Dan is het toch echt wegwezen via de achteruitgang om andere bezoekers toe te kunnen laten.

In Vierhouten vertelt Rinie ons over het gebruik van de dure streekdracht-mutsen in dit verder zo arme gebied op de Veluwse zandgronden.

Op de deel hebben we even de ruimte om stil te staan bij de tabakteelt.

Via het gebintenskelet van Vragender bereiken we de Molukse barak waar RIO Henk de gelegenheid heeft om zijn rondleiderskunsten te oefenen. Het is erg druk en ook de groep van Niek staat te wachten om er doorheen te lopen.

In Hoogmade hebben we meer ruimte en het verhaal van Cees van Leeuwen blijft interessant evenals de kunst van het verplaatsen van dit gebouw door het in stukken te zagen. Leuk dat de inrichting van 2002 nu wel duidelijk verouderd overkomt op het publiek.

Via de paltrokmolen komen we bij de poldermolen met de spiraal met hoge bemalingscapaciteit. Ik toon de kaart van Nederland zoals dat eruit zal zien als we twee maanden zonder stroom zitten in ons land. Nu blijkt onze Friese bezoeker ook rondleider te zijn, en wel op het stoomgemaal van Lemmer. Hij meldt met trots dat Nederland dan misschien wel onderloopt, maar Friesland niet: het stoomgemaal draait nog enkele malen per jaar als er erg veel water moet worden weggepompt. En dat dus zonder electriciteit.

Na een bezoek aan de stolp-boerderij is de rondleiding van een uur inmiddels anderhalf uur geworden en besluit ik toch echt om te stoppen, maar niet voordat onze Friese bezoekers nog wat info meekrijgen voor een vervolg van hun bezoek. We worden spontaan uitgenodigd om een keer een rondleiding te volgen in het stoomgemaal van Lemmer. Lijkt mee een prima idee, en een goede afsluiting van een heerlijke rondleiding.

De eerste rondleiding in het herboren zomerseizoen na corona

Vandaag is het museum weer opengesteld na een lange corona lockdown.

Om 1100 uur mag ik de eerste rondleiding verzorgen van dit seizoen en dat voelt best bijzonder.

Met een gezin uit Raamsdonk, dat met de boot via de Rijn is gearriveerd kan ik zonder mondkapje een wandeling door het park maken waarbij we vooral de ambachtsroute zullen volgen waaraan door veel collega's hard is gewerkt. Dochter Pipa heeft al een routeboekje met uitleg waarin ze de ambachtskaarten per locatie kan verzamelen: mooi uitgevoerd met vele puzzeltjes en andere uitwerkmogelijkheden.

Na een eerste bezoek aan Staphorst waar Cathrien een prima gastvrouw voor ons is, proberen we de touwslagerij die echter vol staat met museummedewerkers die daar een uitleg van John krijgen. Moeder en dochter kunnen het even van een afstandje bekijken maar daarna gaan we verder, wel met de eerste ambachtskaart.

Via de Stolp en de Zaanse buurt bereiken we ambachtslocatie Bakkerij waar onze museumbakker een boeiende uitleg geeft van het kneden en bakken van brood in de takkenoven.

De derde kaart behalen we bij de scheepswerf waar de schipper uit ons gezin een boeiende uitleg krijgt van onze onvolprezen Henk uit Spakenburg.

Langs Marken bereiken we Alexandra die het straatleven inhoud geeft met een ouderwets foto-apparaat waarmee moeder en kind daadwerkelijk op de foto kunnen. Een bijzonder procedé waarbij de foto in het donkere kastje zelf wisselt van een ontwikkelaar-zakje naar een fixeer-zakje en daarna gespoeld wordt in een emmer water. De foto gaat mee naar huis in een plastic zakje.

Ook bij de ambachtshuisjes en de smederij scoren we nog enkele kaartjes voor het boekje van Pipa, waarna we proberen de tram te halen bij de remise. Gelukkig is er nog tijd om binnen te kijken en even in de jubileum-cabine te staan om op de bel te trappen en te slingeren aan de handrem.

Met de tram bereiken we het entree-plein en krijgen we toch nog een beetje regen. 

Een mooie rondleiding en een belevenis voor dit gezin dat na zo vele jaren terugkeerde in ons museum.

De zoektocht naar de nog ontbrekende ambachtskaarten kan beginnen.

Rondleiden tijdens proefopenstelling tijdens corona

 De drie dagen 21, 22 en 23 april 2021 mocht het Openluchtmuseum als proeflocatie open zijn tijdens de lockdownperiode i.v.m. corona.

Op donderdag 22 april mocht ik samen met nog 5 collega's rondleidingen aanbieden op drie verschillende tijdstippen (zie informatiezuil).  Omdat de openstelling uitsluitend geldt voor museumkaarthouders die een recente negatieve testuitslag kunnen tonen (testen kan helaas niet op onze museumlocatie), valt het aantal bezoekers deze drie dagen behoorlijk tegen. Collega's Maria, Zeffie, Trudy en Niek kunnen allevier nog twee bezoekers meenemen op hun tocht; voor mij verschijnt echter niemand, ook niet na 20 minuten extra wachten bij onze nieuwe zuil.

Gelukkig kan ik wel van deze gelegenheid gebruik maken om de vele vernieuwingen in het museumpark te bekijken en te bestuderen. Bovendien staat mijn vrouw Connie vandaag voor het eerst als Marker vrouw in streekdracht bij het huisje van Marken. 

Tot verrassing van velen mogen binnen deze museumproef ook de museumterrassen open met beperkingen zodat hier en daar al weer groepjes van twee of een gezinnetje in de zon van een drankje kunnen genieten.

Na deze drie dagen is de koek voorlopig weer op. Hopelijk kan het museum eind mei toch definitief de deuren weer openen, ondanks de nu nog steeds stijgende besmettings aantallen.